Hệ điều hành linux

Sơ lược về các hệ điều hành phổ biến |

Ngày nay thì hệ điều hành window đang là những hệ điều hành phổ biến nhất trong thế giới máy tính computer. Lý do nó phổ biến thì có nhiều nguyên nhân và nguyên nhân chính theo ý kiến chủ quan của mình là do Microsoft đã làm quá tốt việc đánh chiếm thị trường phần mềm hệ điều hành cho máy tính cá nhân ngay từ thời điểm mà ngành này còn sơ khai. Cộng thêm sự độc quyền trong việc chia sẻ mã nguồn và độc chiếm thị trường và khả năng phủ thị trường làm cho người dùng phổ thông khi nghĩ tới hệ điều hành thì họ chỉ nghĩ tới Window. Ngoài điểm mạnh là phổ cập với thị trường, có nhiều phần mềm chuyên biệt cho từng loại hình công việc thì Window hay bị tấn công bởi virút, cơ chế bảo mật vẫn có nhiều lỗ hổng dễ bị hacker khai thác và lợi dụng. Người dùng phải trả phí bản quyền không chỉ cho hệ điều hành mà còn cả những phần mềm văn phòng cơ bản đi kèm.

Ngoài ra thì MacOs cũng là hệ điều hành phổ biến khi mà ngày đang có nhiều người dùng mua máy tính cá nhân của Apple để xài. Điểm tuyệt vời của các máy tính của Apple là bảo mật cũng như họ đồng bộ tốt phần cứng và phần mềm tạo ra trải nghiệm sử dụng mượt mà cho người dùng cũng như tối ưu phần mềm cho phần cứng, do vậy nên với cùng cấu hình so với máy chạy Window thì máy tính của Apple vẫn cho cảm giác nhanh và mượt hơn. Nhưng máy tính của Apple thì có điểm yếu là đắt tiền và khó sữa chữa thay thế link phụ kiện.

Vậy có hệ điều hành nào vừa bảo mật - miễn phí lại đáp ứng nhu cầu của người dùng phổ thông không? Có đấy chứ. Đó là Hệ Điều Hành mã nguồn mở Linux.

Lịch sử Linux

Theo wikipedia thì Linux phát âm là ([ˈliːnɵks]) được bắt đầu từ năm 1991 bởi sinh viên người Phần Lan là Linus Torvalds để tạo ra nhân của hệ điều hành tự do mới.Linux cứ thế mà phát triển trong cộng đồng lập trình viên dưới giấy phép mã nguồn mở và cho tới ngày nay thì có rất nhiều phiên bản gọi là distribution hay là distro. Nhưng với người dùng phổ thông đang dùng Window hay MacOs mà muốn chuyển qua Linux thì có một số distro phổ biến như

• Debian trong đó có Ubuntu và những distro dựa vào ubuntu để tinh gọn theo mục đích của distro đó tới một đối tượng người dùng nhất định như: ZorinOS, Xubuntu, Lubuntu, Kubuntu, Linux Mint, Pear OS, PopOS…
• Red Hat trong đó có CentOs, Fedora, Oracle Linux..
• Slackware có Slackintosh, Vector Linux…
• Jurix có Arch Linux… Để rõ hơn về lịch sử distro của Linux thì bạn tham khảo thêm hình dưới

  

Chọn Linux nào?

Đây là một câu hỏi muôn thửa khi mà người dùng từ các hệ điều hành khác qua Linux và mình cũng vậy. Sau một thời gian trải nghiệm đau thương buồn vui lẫn lộn thì mình rút ra một vài kinh nghiệm xương máu xin chia sẻ với các bạn như sau:

• Hãy cài hệ điều hành phổ biến nhất khi đó thì khả năng nó sẽ được cập nhật thường xuyên, được hỗ trợ phần mềm đầy đủ nhất
• Bản thân mình thì chọn Debian và distro ban đầu chọn là ubuntu. Nhưng sau đó một thời gian thì mình dùng máy ảo và cài trải nghiệm thêm vài hệ điều hành phát triển từ ubuntu ra bao gồm Kubuntu, Xubuntu, Lubuntu và hiện tại thì mình đang viết bài này trên Xubuntu. Mình sẽ chia sẻ và đưa ra vài ý kiến cá nhân vì sao lại lựa chọn vậy như sau
• Ubuntu gốc bản 20.04 LTS thì gnome-desktop không hổ trợ blur và rounde corner window, thêm nữa cảm giác ubuntu chiếm nhiều ram
• Mình chuyển qua thử Kubuntu được phát triển dựa trên ubuntu với KDE desktop có blur này kia nhưng mình setup không thành công :-( nên cũng bỏ
• Cuối cùng là Xubuntu cũng là từ ubuntu mà ra nhưng dùng xfce4 desktop và cái này cảm giác mình thực tế là chiếm ít ram nhất so với 2 cái trên thêm nữa là mình có thể cài đặt thành công blur và round corner window cho nó, thêm nữa là cảm giác nó cũng dễ customize pannel trên cùng và có plugin tạo thank dock gắn icon app cũng dễ xài nên mình chọn
• Nhưng mình chuyển qua Linux cũng một phần là do yêu cầu công việc ép mình phải chuyển qua và với những trải nghiệm đó thì cái mà mình khuyên mọi người xài là distro zorinOS nếu như máy bạn cấu hình ok chút. Còn nếu không máy yếu thì cài Lubuntu bởi vì nó tốn ít ram cực kỳ, khi mở máy Lubuntu lên thì ram < 450MB như hình dưới trong máy ảo mình cài